Polski Komitet Materiałów Elektrotechnicznych
Stowarzyszenie Elektryków Polskich
HISTORIA POLSKIEGO KOMITETU MATERIAŁÓW ELEKTROTECHNICZNYCH
Pierwsze wydarzenia które doprowadziły do powołania do życia Komitet Materiałów Elektrotechnicznych Stowarzyszenia Elektryków Polskich, miały miejsce w 1967 roku. W utworzonym z inicjatywy prof. Jerzego Skowrońskiego Wrocławskim Oddziale Instytutu Elektrotechniki, powstała licząca się w Polsce szkoła materiałoznawstwa elektrotechnicznego. Z inicjatywy pracowników tegoż Instytutu, a zarazem członków SEP: prof. Jerzego Skowrońskiego, prof. Zbigniewa Sicińskiego, dra inż. Jerzego Fekecza oraz dra inż. Zbigniewa Matheisla, na zebraniu Prezydium Oddziału Wrocławskiego SEP w dniu 4 maja, zgłoszono wniosek o powołanie Komitetu Materiałów Elektrotechnicznych.
Propozycja Prezydium została zaakceptowana 18 maja 1967 roku. Wobec powyższego, Zarząd Oddziału Wrocławskiego SEP podjął decyzję o przekazaniu wniosku do Zarządu Głównego SEP o powołanie Polskiego Komitetu Materiałów Elektrotechnicznych.
PKME zostało powołane do życia uchwałą Zarządu Głównego w dniu 27 czerwca 1968 roku.
Do działalności w Komitecie zadeklarowało się 59 członków SEP z różnych ośrodków naukowych Polski. W dniu 16.07.1969 funkcję przewodniczącego PKME objął mgr inż. Jerzy Ranachowski, natomiast skład Prezydium tworzyli: dr inż. Jerzy Fekecz, dr inż. Stanisław Gąsiorek, inż. Dariusz Malicki oraz prof. dr inż. Zbigniew Siciński. W tym samym roku przyjęto Regulamin PKME, który ulegał modyfikacjom w 1987 oraz 2000 roku.
W 1969 roku utworzono czternaście zespołów roboczych:
1. Zespół układów elektroizolacyjnych i ochrony środowiskowej
2. Zespół tworzyw izolacyjno-konstrukcyjnych
3. Zespół szkła izolatorowego
4. Zespół gazów izolacyjnych
5. Zespół materiałów magnetycznych
6. Zespół zjawisk w układach elektroizolacyjnych
7. Zespół materiałów przewodzących
8. Zespół badań nieniszczących
9. Zespół elektrotechnologii
10. Zespół izolatorów
11. Zespół ceramiki
12. Zespół materiałów stykowych
13. Zespół metali przewodowych czystych
14. Zespół olei izolacyjnych
Pierwsza strona wniosku Prezydium ZG SEP w sprawie powołania PKME
Praca autorstwa Andrzeja Marcyniuka
w Przeglądzie Elektrotechnicznym, 1971r.
Podjęta została także decyzja o wydaniu „Biuletynu Elektrotechnologii” a także materiałów Komitetu w formie wkładki do „Przeglądu Elektrotechnicznego” oraz objęciu nad nią patronatu przez PKME. Priorytetowym zadaniem zespołu redakcyjnego wkładki stało się dostarczanie do szerokiego grona odbiorców informacji o opracowywanych nowych materiałach i technologiach, organizowanych konferencjach, realizowanych pracach badawczych, udzielanych patentach, wprowadzanych normach itp. W późniejszych latach we wkładce rozpoczęto publikowanie publikacji naukowych na temat badań materiałów elektrotechnicznych. Od 1997 roku redaktorem wkładki z ramienia Polskiego Komitetu Materiałów Elektrotechnicznych SEP był dr Ryszard Kordas.
Do najważniejszych obszarów działalności Komitetu było inicjowanie aktywności i promowanie krajowego przemysłu materiałów elektrotechnicznych. Ponadto, równie istotne było zainteresowanie aktualnymi problemami przemysłu środowisk naukowych. W szczególności, formami pracy PKME miało być:
– organizowanie oraz współdziałanie przy organizacji specjalistycznych kongresów i zjazdów,
– organizowanie sympozjów specjalistycznych, konferencji naukowo-technicznych, seminariów, narad itp.,
– upowszechnianie oraz pogłębianie wiedzy materiałoznawczej przez organizowanie kursów i studiów podyplomowych,
– nawiązywanie i rozwijanie współpracy z zagranicznymi ośrodkami naukowo-badawczymi,
– promowanie oraz rozwijanie racjonalizacji i wynalazczości.
Na przestrzeni kolejnych lat funkcjonowania Polskiego Komitetu Materiałów Elektrotechnicznych, Przewodniczącymi byli:
– 1969 – 1987 – (mgr, dr,) prof. dr inż. Jerzy Ranachowski,
– 1988 – 1989 – dr inż. Czesław Kopczyński,
– 1990 – 1993 – dr inż. Bolesław Mazurek,
– 1994 – 1999 – dr inż. Wiesław Wilczyński,
– 2000 – 2002 – dr inż. Edmund Motyl,
– 2002 – 2005 – dr inż. Wiesław Wilczyński,
– 2006 – 2009 – dr hab. inż. Edmund Motyl,
– 2010 – 2013 – dr hab. inż. Janina Pospieszna,
– od 2014 – dr hab. inż. Andrzej Sikora, prof. PWr.
PKME, pełniąc swoje kluczowe zadania integracyjno- popularyzatorskie, organizował lub brał czynny udział w organizacji szeregu konferencji i sympozjów naukowych. Oto niektóre z tych wydarzeń:
–„Chemia w elektrotechnice” (1975, 1986),
– „Modelowanie i prognoza degradacji wyrobów elektrotechnicznych w środowiskach agresywnych”,
– „Akustyczne i elektryczne metody badań własności materiałów i struktur biologicznych”,
–„Innowacje w Elektrotechnice –Fotowoltaika: od syntezy do konstrukcji ogniwa słonecznego (2014)”,
– „Akustyka w technice, medycynie i kulturze” (cykl 9 konferencji),
– „Postępy w Elektrotechnologii” (cykl 8 konferencji),
– „Advances in Processing, Testing and Application of Dielectric Materials” –APTADM (cykl 3 międzynarodowych konferencji),
– cykl konferencji poświęconych tematyce nadprzewodnictwa w elektronice i elektrotechnice.
Prof. Bolesław Mazurek podczas wystąpienia na konferencji "Postępy w Elektrotechnologii" w 2006 roku
Laureaci XXV edycji konkursu
im. prof. Jerzego I. Skowrońskiego
W ramach swojej aktywności członkowie Komitetu opracowali w 1973 roku na potrzeby Zjednoczenia EMA Memoriał pt. „Sytuacja oraz potrzeby w dziedzinie materiałów elektrotechnicznych”.
W ramach popularyzacji wiedzy i podnoszenia kwalifikacji zawodowych, zorganizowane zostało dwusemestralne Studium Podyplomowe „Materiałoznawstwo i Elektrotechnologia w Budowie i Eksploatacji Urządzeń Elektrycznych”.
Dzięki wsparciu finansowemu Oddziału SEP we Wrocławiu, PKME podczas ostatnich dwóch edycji konferencji „Postępy w Elektrotechnologii” mogło współorganizować konkurs dla młodych pracowników naukowych „Na Najlepszą Prezentację Prac Naukowych” dotyczącą prac badawczych np. związanych z otwartym przewodem doktorskim. Ze środków uzyskanych z Oddziału SEP we Wrocławiu zostały ufundowane nagrody dla zwycięzców konkursu.
Od 1991 roku ogłaszany jest rokrocznie konkurs im. Profesora Jerzego Skowrońskiego, których nagradzane są prace inżynierskie, licencjackie i magisterskie w zakresie elektrotechnologii. W 26 edycjach konkursów brali udział studenci z uczelni z Krakowa, Warszawy, Gdańska, Poznania, Opola, Białegostoku, Szczecina czy też Katowic. Dzięki wsparciu Oddziału SEP we Wrocławiu oraz innych sponsorów, fundowane były nagrody finansowe oraz rzeczowe zarówno dla autorów zwycięskich prac, jak również dla ich promotorów.
Kolejnym aspektem działalności popularyzatorskiej jest od 2016 roku, patronat PKME nad działającym przy kole SEP nr 1 we Wrocławiu, Stowarzyszeniu Aktywnych Studentów. W organizacji tej, młodzi pasjonaci pracy naukowej stawiają swoje pierwsze kroki w realizacji prac badawczych w zakresie inżynierii materiałowej stosowanej w elektrotechnice, a także w innych obszarach naukowych.
Członkowie PKME SEP uczestniczyli także w wielu konferencjach krajowych i zagranicznych. W czasopismach naukowych opublikowali oni ponad 150 artykułów. Szczególnie aktywny udział w organizacji XLII Wrocławskich Dni Nauki i Techniki został wyróżniony Dyplomem z Podziękowaniem od Wrocławskiej Rady Federacji Towarzyszeń Naukowo-Technicznych.
Realizując misję kształcenia i doskonalenia kadr technicznych, oraz w odpowiedzi na pojawiające się nowe trendy w dziedzinie materiałoznawstwa, zorganizowano ponad 100 seminariów naukowych. Tematyka seminariów dotyczyła m.in. (w 1992 roku): analizy porównawczej metod oceny trwałości układów izolacyjnych pracujących w warunkach silnej wilgotności, zagadnień badań ładunku przestrzennego, destrukcji dielektryków pod wpływem promieniowania jonizującego, duroplastów lat 90-tych, czy też styków AgSnO4 i WAg w łącznikach niskiego napięcia.
We wrocławskim Oddziale Instytutu Elektrotechniki organizowano systematycznie: w 1994 – 3, w 1995 - 9, w 1996 – 12, w 1997 – 29, w 1998 – 16, w 1999 – 24, a w 2011 – 12 seminariów.
W 10 rocznicę śmierci Profesora J.I. Skowrońskiego, w dniu 11 grudnia 1996 roku, zorganizowano w Oddziale Wrocławskim Instytutu Elektrotechniki uroczystą konferencję.
Członkowie PKME prowadzą także działalność ekspercką w Izbie Rzeczoznawców SEP.
Specjalistyczne kwalifikacje i doświadczenie naukowe pozwoliło członkom Komitetu aktywnie działać w pracach Centralnej Komisji Norm Przepisów i Jakości SEP, Polskiego Komitetu do Spraw Ochrony przed Korozją, jak również z komitetami międzynarodowymi CIGRE i IEEE. Do ważnych osiągnięć należy zaliczyć opracowanie normy z zakresu materiałów elektrotechnicznych i organizację posiedzeń Komisji TC 36, TC 56, TC 65, TC 10.
Na podkreślenie zasługuje aktywność dra inż. Janusz Jarmuły, który w latach 1991 – 2005 był stałym przedstawicielem PKME w Centralnej Komisji Norm Przepisów i Jakości. Ponadto, dr inż. Janusz Jarmuła był wiceprzewodniczącym Komitetu Technicznego nr 65 ds. Prób Środowiskowych Wyrobów Elektrotechnicznych. Członkiem tegoż Komitetu był także prof. dr inż. Czesław Kopczyński. Należy też wspomnieć aktywność prof. dra inż. Czesława Kopczyńskiego jako przewodniczącego w Komisji Normalizacyjnej IEC ds. Materiałów Elektroizolacyjnych i Prób Środowiskowych Wyrobów Elektrycznych IEC-ENKAP nr 6. Wiceprzewodniczącym w tejże komisji był dr inż. Janusz Jarmuła.
Pracę w komitecie 65 kontynuowała przez wiele lat dr hab. inż. Barbara Górnicka, prof. IEL, a członkiem Komitetu Technicznego nr 53 ds. Kabli i Przewodów jest od 1996r. mgr inż. Lech Górecki.
Przedstawiciele PKME uczestniczyli również w posiedzeniach grup roboczych Komitetów: IEC/TC/15, S.C. 15C i S.C. 15E a także Komitetów Technicznych: IEC/TC/104, IEC/TC/89. Aktywność członków PKME była zauważalna także w innych Komitetach PKN.
Członkowie Stowarzyszenia Aktywnych Studentów podczas zwiedzania laboratoriów Instytutu Technologii Elektronowej, 2017 r.
Opracował: Andrzej Sikora na podstawie pracy
"Działalność Polskiego Komitetu Materiałów Elektrotechnicznych"
autorstwa dra Ryszarda Kordasa